3D CAD sistemi su skup softverskih alata koji služi za izradu digitalnog virtuelnog 3D modela proizvoda, odnosno trodimenzionalne računarske predstave stvarnog proizvoda na kojoj je precizno zabeležen negov oblik i struktura (ako se radi o sklopu).
3D CAD sistemi su u stvari računarski programi koji imaju sposobnost da na računaru razumljiv način opišu geometrijski oblik novog proizvoda, da ga sačuvaju u memoriju računara, naknadno prikazuju, uređuju, modifikuju, manipulišu njime...
Razlog nastanka 3D CAD sistema je automatizacija velikog broja procesa koji se obavljaju tokom razvoja novog proizvoda. Posledica ove automatizacije je povećanje brzine izlaska novih proizvoda na tržište, povećanje kvaliteta proizvoda, smanjenje troškova...
Najpoznatiji 3D CAD sistemi t.j. 3D CAD softveri su: FreeCAD, Catia, NX (sjedinjeni I-DEAS i Unigraphics), Creo (bivši Pro/Engineer), Solid Works, Solid Edge, T-Flex, Kompas 3D, ZW3D, IronCAD, Alibre...
3D CAD sistemi = 3D CAD programi = 3D CAD softveri
Mnogo godina 3D CAD sistemi nisu mogli postojati zbog nedovoljne snage računara i nepostojanja adekvatnih matematičkih metoda i algoritama za opisivanje t.j. predstavljanje 3D modela u računaru. Tokom 80-ih godina prošlog veka hardver i softver su dovoljno napredovali i počeli su se pojavljivati prvi 3D CAD softveri koji su imali sposobnost stvaranja punih 3D modela. 3D CAD softveri su postojali i do 80-ih godina, ali su to bili žičani i površinski modelari koji zbog ograničenih mogućnosti i skupog hardvera i softvera nisu bili široko rasprostranjeni.
Zapreminsko 3D CAD modeliranje (puni 3D modeli) dovelo je do revolucije ne samo u projektovanju i konstruisanju već i u pripremi proizvodnje, analizi, optimizaciji... Ako Vas zanima istorija CAD softvera pogledajte posebni odeljak ovog sajta Istorija CAD softvera.
Tokom 90-ih godina prošlog veka pojavili su se jeftini kvalitetni 3D CAD sistemi sposobni da rade na PC računarima što je kao posledicu imalo veliko povećanje njihove brojnosti i raznolikosti. Danas se oni upotrebljavaju čak i u najmanjim produzećima, postali su nezamenljiva alatka u brojnim industrijskim oblastima, a njihovi korisnici nisu više samo inženjeri već i majstori, entuzijasti, naučnici, đaci, studenti...
Zbog važnosti 3D CAD tehnologije i 3D CAD softvera rezervisao sam posebnu kategoriju za tekstove iz ove oblasti.
Sadržaj kategorije 3D CAD sistemi:
Jezgra za geometrijsko modeliranje (Geometric modeling kernels)
Zapreminsko modeliranje (Puni 3D modeli)
Na ovom vebsajtu će težište biti uglavnom na MCAD softverima (Mechanicam Computer Aided Design software ) t.j. 3D CAD softverima koji se koriste u mašinskoj industriji. Razlog tome je jednostavan, ja sam mašinac i nemam nameru da se bavim oblastima za koje nisam stručan.
Svi tekstovi u ovoj kategoriji se odnose na 3D CAD modeliranje, a ne na 3D modeliranje. Veliki broj korisnika 3D CAD softvera meša CAD softvere (FreeCAD, Solid Works, Creo, AutoCAD...) i softvere za 3D modelinje (Blender, Maya, 3ds Max...). To su dve vrste softvera koje se u potpunosti razlikuju po načinu modeliranja, po vrsti 3D modela koje stvaraju, po nameni...
Napomena: 3D CAD softveri ne služe za dizajniranje, već za projektovanje i konstruisanje. Design (srp. dizajn) je engleska reč koja u srpskom jeziku nema isto značenje kao u engleskom.